Jak prawidłowo zbroić fundamenty i uniknąć błędów

Dlaczego odpowiednie zbrojenie fundamentów ma znaczenie?

Fundamenty to nie tylko podstawa domu. To struktura, która musi przenieść ogromne obciążenia z całego budynku na grunt. Właściwe wykonanie zbrojenia odgrywa tu rolę pierwszoplanową. To pręty stalowe, których zadaniem jest przenoszenie sił rozciągających i zwiększenie nośności betonu. Bez dobrze zaprojektowanego i wykonanego zbrojenia fundament może z czasem pękać, osiadać nierównomiernie lub nawet się zawalić. A tego żaden inwestor by nie chciał. Błędy na tym etapie są trudne do naprawienia, kosztowne i mogą wpłynąć na bezpieczeństwo całej konstrukcji budynku.

Jakie rodzaje zbrojeń stosuje się w fundamentach?

W przypadku ław fundamentowych podstawowym elementem zbrojenia są pręty podłużne - to one przenoszą siły działające wzdłuż fundamentu. Ich średnica oraz liczba zależy od szerokości i wysokości ławy oraz obciążeń budynku. Najczęściej stosuje się pręty o średnicy od 12 do 16 mm. Uzupełnieniem są strzemiona, czyli pręty poprzeczne, które stabilizują konstrukcję i zabezpieczają zbrojenie przed przesuwaniem się przy zalewaniu betonem. Z kolei w ławach, które narażone są na większe obciążenia, można stosować dwa poziomy zbrojenia - dolne i górne. O zbrojeniu den fundamentów mówi się głównie w kontekście płyty fundamentowej, gdzie zbrojenie tworzy siatkę stalowych prętów układanych w dwóch warstwach - dolnej i górnej.

Czy każda ława fundamentowa musi mieć takie samo zbrojenie?

Nie ma jednego uniwersalnego szablonu zbrojenia, który pasuje do każdego domu. Rodzaj gruntu, poziom wód gruntowych, obciążenie ścian nośnych czy przewidywana liczba kondygnacji mają wpływ na to, jak zaprojektowane będą fundamenty i ich zbrojenie. Ważną rolę odgrywa też sposób wykonania deskowania - to ono odpowiada za właściwe położenie prętów i zachowanie ich odpowiednich odległości od krawędzi betonu. Błędem jest również każdorazowe kopiowanie zbrojenia od sąsiada. Nawet jeśli budynki wyglądają podobnie, warunki gruntowe mogą się różnić diametralnie, a to zmienia wszystko. Projekt zawsze powinien być wykonany indywidualnie przez uprawnionego konstruktora.

Jak prawidłowo połączyć pręty zbrojeniowe?

Mocne połączenia prętów to podstawa, by zbrojenie spełniało swoją funkcję. Najczęściej używa się tu półokrągłych zakładów - jeden pręt zachodzi na drugi na długości minimum 40 razy jego średnica. Ale sama długość to nie wszystko. Kluczowe jest też prawidłowe związanie prętów drutem wiązałkowym w punktach ich styku. Niewłaściwe połączenia to ryzyko przesunięć w trakcie betonowania albo braku ciągłości w strukturze zbrojenia. Nie wolno też zapominać o odstępach od krawędzi deskowania - minimalna otulina betonowa to zazwyczaj 5 cm. Dzięki temu pręty nie korodują i są dobrze osłonięte.

Jakich błędów należy unikać przy wykonywaniu zbrojenia?

Lista najczęstszych błędów jest długa, ale są takie, które powtarzają się wyjątkowo często. Pierwszy - samodzielne dobieranie średnic prętów "na oko" bez projektu. Drugi - zbyt duże przerwy między prętami lub ich brak stabilizacji. Trzeci - stosowanie rdzy pokrytych prętów, które mogą osłabić wiązania z betonem. Czwarty - układanie zbrojenia bez podkładek dystansowych, co sprawia, że pręty leżą bezpośrednio na gruncie. Taki kontakt z wilgocią to przyczyna szybkiej korozji. Należy unikać też przerw technologicznych w betonowaniu na poziomie zbrojenia lub zalewania zbrojenia bez wcześniejszego sprawdzenia rozstawu i wiązań.

Czy da się naprawić źle wykonane zbrojenie fundamentów?

W praktyce wszelkie poprawki zbrojenia po zalaniu betonem są bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Jeśli błąd został popełniony na etapie układania prętów, a beton już związany - nie ma prostego sposobu na jego usunięcie. W najlepszym razie da się wykonać wzmocnienia, jednak to zawsze wymaga konsultacji ze statykiem i przygotowania nowego projektu naprawczego. Często oznacza to znaczny wzrost kosztów całej budowy. Dlatego tak istotne są odbiory techniczne prowadzone przez kierownika budowy. Jego rola nie ogranicza się tylko do formalności - powinien fizycznie kontrolować każde zbrojenie przed betonowaniem. I reagować zanim zostanie wylany beton.

Jak przygotować się do zbrojenia fundamentów?

Etap przygotowawczy nie może być pominięty. Już na etapie zamówienia prętów trzeba znać ich ilość, długość i średnicę. Rolą inwestora lub kierownika budowy jest zapewnienie odpowiednich podkładek dystansowych, prętów z zakładami i odpowiedniej ilości drutu wiązałkowego. Wszystkie elementy muszą być ułożone zgodnie z projektem - i najlepiej zanim zaprosimy betoniarkę na plac budowy. Pomocne mogą być także siatki prefabrykowane, które przyspieszają prace i ograniczają ryzyko pomyłek. Przed betonowaniem każda część zbrojenia powinna być dokładnie sprawdzona - i to nie tylko "na oko", ale także za pomocą miary, poziomicy i projektu technicznego. Tylko wtedy mamy pewność, że wszystko działa jak trzeba.

Szukasz gotowego projektu domu? Sprawdź projekty domów 120-140m².